‘Toegankelijkheid van informatie is een kwaliteitsstandaard’
Onderstaand interview met José uit 2017 is een momentopname. Hoe het nu is met José weet ik niet.
Het meer toegankelijk maken van digitale informatie voor mensen met een beperking door deelname aan internationale projecten met producten en diensten ontwikkeld voor en getest door de doelgroep. Dat is de filosofie van het Zweedse bedrijf Funka. Funka begon in de jaren 90 als een portaal voor Zweden met een beperking. In het jaar 2000 werd Funka een private onderneming. De naam betekent ‘het doet het’. Funka heeft vandaag de dag vestigingen in Stockholm, Oslo en Madrid. In die laatste stad sprak ik met de Responsible for International Affairs, José Angel Martinez Usero.
Uw reporter met José Angel Martinez Usero (r)
Allereerst wenst José een duidelijk onderscheid te maken tussen zijn positie binnen Funka, een bedrijf dat actief is op de Europese markt, en zijn persoonlijke opinie inzake de situatie voor Spanjaarden met een beperking waar het gaat om toegankelijke informatievoorziening en toegankelijkheid in zijn algemeen. We beginnen dus met een introductie van het bedrijf en zijn Europese activiteiten, waarbinnen José een belangrijke rol speelt.
Diensten en projecten
De Funka vestigingen in Stockholm en Oslo houden zich voornamelijk bezig met de ontwikkeling en marketing van toegankelijkheidsdiensten en toegankelijke ICT. Deze worden gebruikt in projecten die als doel hebben een website of andere (digitale) informatiebron meer toegankelijk te maken. Funka is ook actief op het gebied van fysieke toegankelijkheid en de bebouwde omgeving. De vestiging in Madrid, van start gegaan in 2013, concentreert zich op het innovatieve gedeelte via deelname aan Europese projecten die te maken hebben met de toegankelijke overdracht van informatie. Projecten op het politieke niveau of in samenwerking met bijvoorbeeld universiteiten of organisaties voor mensen met een beperking. Het kantoor in Madrid is klein. Er werken slechts twee mensen. Maar zij verzetten veel werk. José noemt drie projecten waaraan het Spaanse kantoor voor Europese projecten heeft deelgenomen:
- een studie inzake de methodologie om de digitale toegankelijkheid in de EU en landen buiten Europa te monitoren, in samenwerking met het European Disability Forum (EDF)
- het ondersteunen van de Europese Commissie inzake de richtlijn voor webtoegankelijkheid en andere wetgeving
- ‘WeGovNow’, een project dat gebruikers faciliteert om met de overheid te communiceren door sociale netwerken op een toegankelijke manier te gebruiken
De focus van Funka ligt niet alleen bij ICT gerelateerde zaken. Ze kijken ook naar inhoud, ontwerp, documenten en andere tekens die worden gebruikt om informatie te delen. Om een betrouwbaar advies te kunnen geven waar de doelgroep van profiteert, test Funka zijn diensten en producten eerst via het doen van een beroep op gebruikers met een beperking. Het bedrijf beschikt over een grote database van mensen met een beperking die ze kunnen uitnodigen voor een test. Funka ontwikkelt voor alle mogelijke beperkingen. Recent is de focus in het bijzonder komen te liggen bij cognitieve beperkingen en leerproblemen. Door te testen op verschillende gebruikersniveaus kan het bedrijf diensten en software creëren, bruikbaar voor een maximum aantal gebruikers.
Natuurlijk zit nog niet ieder Europees land op hetzelfde niveau waar het gaat om de toegankelijkheid van digitale informatievoorziening. In het algemeen kan men zeggen dat de situatie in Europa verbetert, merkt José op. ‘De Scandinavische landen en Duitsland staan bovenaan de lijst. De informatietechnologie die zij gebruiken, is meer gesofisticeerd en de toegankelijkheid zal dus beter zijn. Maar, het is niet altijd een nadeel vanuit een mindere positie te starten. Websites in Oost-Europese landen, bijvoorbeeld, zijn statischer wat het voordeel heeft dat ze makkelijker toegankelijk kunnen worden gemaakt. Het belangrijkste probleem in deze landen is dat ze later zijn begonnen met het onderwerp toegankelijkheid en niet de contacten hebben om snel vooruit te gaan.’
Voor het geval je een exact idee wilt krijgen van de producten en diensten die Funka biedt, en hun visie op toegankelijkheid, bezoek hun website
‘Situatie in Spanje is flink verbeterd’
Voor zijn huidige baan bij Funka werkte José bij ONCE, de nationale Spaanse stichting voor samenwerking en de sociale inclusie van mensen met een beperking. Hij verliet de organisatie in 2012. Vanuit zijn vorige en huidige baan kan José dus perfect oordelen over de situatie van Spanjaarden met een beperking. Volgens José is die situatie flink verbeterd de afgelopen 20 jaar.
‘In Madrid zijn de faciliteiten goed. Er is toegankelijk openbaar vervoer. Er zijn mogelijkheden om aan het werk te geraken. Ook in andere grote Spaanse steden is de situatie verbeterd. Buiten de grote steden zal de toegankelijkheid minder zijn. Spanje heeft altijd in de top tien gestaan waar het gaat om de algemene toegankelijkheid.
‘Kijkend naar de toegankelijkheid van digitale informatie: de Spaanse overheid heeft grote inspanningen gedaan om publieke websites te verbeteren. De economische crisis bracht een vertraging in dit proces. Digitale toegankelijkheid was niet het belangrijkste onderwerp gedurende die jaren. Hoe dan ook, de overheid is het ermee eens dat toegankelijkheid van informatie een kwaliteitsstandaard is en de overheid promoot dit standpunt ook actief. Een gedetailleerd wettelijk kader is gecreëerd om werk te maken van toegankelijke informatieoverdracht. Het belangrijkste element dat ontbreekt, is de kennis binnen bedrijven om hun informatieoverdracht toegankelijk te maken voor alle gebruikers. In ICT bedrijven bestaat een kenniskloof wanneer het gaat over toegankelijkheid gerelateerde zaken. Een van de redenen voor die kloof is het feit dat zij geen speciale afdeling voor toegankelijkheid hebben en niet denken vanuit een holistisch concept. Welnu, als ze zeggen dat hun producten toegankelijk zijn en het blijkt dat die producten niet volledig (of helemaal niet) toegankelijk zijn, terwijl de overheid erop vertrouwt voor hun eigen informatielevering, heb je een dubbel probleem. Het kantoor van Funka in Madrid is niet actief op de Spaanse markt in de zin van het verkopen van onze producten en diensten. Natuurlijk hebben we contacten met universiteiten en organisaties voor gehandicapten in het land om hen te laten deelnemen in onze projecten. Ik heb iedere dag contact met ze.’
100% Toegankelijkheid
Het meest ideale scenario zou natuurlijk zijn dat alle digitale informatiediensten en producten 100% toegankelijk zijn. Zal dat ooit realiteit worden? José: 'Als dat ooit gebeurt, zal Funka niet langer meer bestaan. Het is het streefdoel van het bedrijf, zeker en vast. Het moet beginnen binnen de bedrijven en organisaties zelf. Funka levert hen de noodzakelijke middelen.’
Funka is een van de oprichters van de International Association of Accessibility Professionals (IAAP). De missie van die organisatie is het wereldwijd definiëren, promoten en verbeteren van de professie via netwerken, onderwijs en certificatie om zo toegankelijke producten, inhoud en diensten mogelijk te maken.